Buồn của nền kinh tế lớn nhất châu Âu: Biểu tượng công nghiệp lao đao, cắt giảm 51.000 việc làm 1 năm, hứng đòn kép từ cả Mỹ, Trung Quốc

Ngành ô tô Đức đang chịu tác động nặng nề từ hàng loạt khó khăn trong và ngoài nước. Trong vòng một năm tính đến cuối tháng 6, ngành này đã cắt giảm hàng chục nghìn việc làm.

Theo phân tích mới của EY dựa trên số liệu từ Cơ quan Thống kê Liên bang Đức (Destatis), số việc làm trong ngành ô tô giảm gần 7%, tương đương khoảng 51.500 vị trí. Trong khi đó, ô tô là một trong những ngành công nghiệp lớn nhất của Đức.

Tổng số việc làm bị cắt giảm trong toàn ngành công nghiệp Đức lên tới khoảng 114.000 trong 12 tháng tính đến ngày 30/6. Gần một nửa trong số này đến từ lĩnh vực ô tô.

Báo cáo cho biết: “Không ngành công nghiệp nào khác ghi nhận mức giảm việc làm mạnh như vậy". EY cũng lưu ý ngành ô tô Đức đã mất tổng cộng 112.000 việc làm so với giai đoạn năm 2019 trước đại dịch Covid-19.

Ông Jan Brorhilker, chuyên gia quản lý mảng kiểm toán của EY tại Đức, nhận định số việc làm bị cắt giảm phản ánh tình thế khó khăn mà ngành ô tô đang phải đối mặt.

Theo ông, lợi nhuận sụt giảm mạnh, tình trạng dư thừa công suất và sự suy yếu của các thị trường nước ngoài khiến việc cắt giảm nhân sự trở thành điều khó tránh khỏi.

Báo cáo cũng cho thấy doanh thu ngành ô tô giảm 1,6% trong quý 2/2025 so với cùng kỳ năm trước. Tập đoàn Volkswagen ghi nhận lợi nhuận quý 2 giảm mạnh và hạ dự báo kết quả kinh doanh cả năm.

Tuy vậy, mức giảm này vẫn thấp hơn so với toàn ngành công nghiệp Đức, với mức sụt giảm doanh thu 2,1%.

Ngành ô tô Đức từ lâu phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là sự cạnh tranh khốc liệt của Trung Quốc cả về chi phí lẫn đổi mới công nghệ. Khả năng bắt kịp cuộc đua xe điện của Đức còn hạn chế, một phần do rào cản từ thủ tục và quy định của chính phủ liên bang.

Chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục làm dấy lên lo ngại. Ngành ô tô Đức phụ thuộc lớn vào xuất khẩu, trong đó Mỹ là một trong những thị trường quan trọng nhất. Thương hiệu “Made in Germany” lâu nay được coi là biểu tượng chất lượng tại Mỹ.

Số liệu của Destatis cho thấy xuất khẩu ô tô và linh kiện sang Mỹ giảm 8,6% trong nửa đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm trước. Các hãng xe nhiều lần cảnh báo về nguy cơ tác động từ thuế quan và sự bất ổn chính sách.

Một phần áp lực có thể được giảm bớt sau khi Mỹ và Liên minh châu Âu đạt thỏa thuận thương mại trong tháng này. Theo đó, ô tô sẽ chịu mức thuế 15%, nhưng chỉ sau khi EU thay đổi luật để giảm thuế công nghiệp.

Tình hình kinh tế Đức cũng là yếu tố bất lợi. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm trong cả năm 2023 và 2024. Năm 2025 tiếp tục có một khởi đầu chậm: tăng trưởng quý 1 đạt 0,3%, nhưng quý 2 lại giảm 0,3%.

Nhìn về tương lai, ông Brorhilker dự báo xuất khẩu ô tô Đức sang Mỹ và Trung Quốc sẽ tiếp tục chịu áp lực. Với thị trường Mỹ, ô tô Đức sẽ chịu áp lực thuế quan. Còn với Trung Quốc, Đức sẽ đối mặt với nhu cầu suy giảm.

Ông Brorhilker cho rằng khi nhiều tập đoàn công nghiệp lớn của Đức đang tái cơ cấu và cắt giảm chi phí, số việc làm trong toàn ngành công nghiệp sẽ còn giảm thêm.

Theo CNBC