Có những sinh vật trên Trái Đất mà chỉ cần nhìn qua cũng đủ khiến chúng ta phải thốt lên kinh ngạc. Chim cú muỗi tai lớn (Great Eared Nightjar) hay còn được biết đến với cái tên cú muỗi mào chính là một trong số đó.
Với đôi mắt to tròn hướng về phía trước cùng chùm lông đầu trông giống đôi tai, loài chim này mang dáng vẻ kỳ lạ, khiến nhiều người liên tưởng đến những chú "rồng con" trong truyền thuyết hơn là một loài chim thông thường.
Sinh vật tưởng chừng chỉ có trong thế giới thần thoại này còn sở hữu một đặc điểm độc đáo khác: tiếng kêu ma quái, ám ảnh, vang vọng khắp khu rừng vào những buổi chạng vạng.
Loài này được tìm thấy ở Đông Nam Á với dân cư ở Tây Ghats và Sri Lanka, Bangladesh, Ấn Độ, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Thái Lan và Việt Nam. Môi trường sống tự nhiên của cú muỗi mào là rừng nhiệt đới vùng thấp nhiệt đới hoặc ẩm ướt.
Bậc thầy ngụy trang giữa lòng rừng sâu
Cú muỗi tai lớn, với chiều dài từ 30 đến 40 cm, chủ yếu sinh sống trong các khu rừng rậm rạp, thấp trũng ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á. Chúng là những loài chim khó nắm bắt, hoạt động về đêm và được mệnh danh là bậc thầy về ngụy trang. Nhờ bộ lông lốm đốm màu nâu, xám và đen, chúng có thể hòa mình một cách hoàn hảo vào nền rừng, trở nên gần như vô hình.
Vào ban ngày, bạn sẽ rất khó để phát hiện ra chúng. Loài chim này thường nằm bất động giữa lớp lá rụng hoặc ẩn mình gần các gốc cây. Lớp lông ngụy trang không chỉ giúp chúng ẩn mình khỏi tầm mắt con người mà còn là tấm áo giáp bảo vệ chúng khỏi những kẻ săn mồi nguy hiểm.
Tập tính sinh sản khác biệt: Đẻ trứng trực tiếp trên sàn rừng
Điều khiến cú muỗi tai lớn trở nên đặc biệt hơn cả chính là tập tính sinh sản của chúng. Thay vì xây tổ trên cây như phần lớn các loài chim khác, cú muỗi tai lớn lại đẻ duy nhất một quả trứng trực tiếp trên sàn rừng hoặc trên một luống lá nông.
Mặc dù lý do chính xác cho tập tính này vẫn còn là một bí ẩn, nhưng các nhà khoa học tin rằng khả năng ngụy trang xuất sắc của chúng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cả trứng và chim non khỏi những mối đe dọa.
Môi trường sống của chúng thường rất rậm rạp với thảm thực vật và cây cối, tạo thành một lớp màn che phủ tự nhiên, khiến kẻ săn mồi khó có thể tìm thấy trứng và chim non. Cả chim bố và mẹ đều cùng nhau ấp trứng cho đến khi nở.
Khi chim non đã chui ra khỏi vỏ, nó vẫn tiếp tục ẩn mình trên sàn rừng và được chim bố mẹ tận tình mớm mồi cho đến khi đủ lớn để tự kiếm ăn.
Kẻ săn mồi thầm lặng của màn đêm
Mặc dù mang vẻ ngoài có phần đáng sợ, nhưng khẩu phần ăn của cú muỗi tai lớn lại khá đơn giản. Chúng chủ yếu ăn bướm đêm và các loại côn trùng bay khác. Vào lúc chạng vạng, với cái miệng rộng há hốc, chúng sẽ bắt gọn con mồi giữa không trung.
Đặc biệt, chuyến bay của cú muỗi tai lớn vô cùng im lặng và mượt mà. Điều này cho phép chúng săn mồi nhanh chóng và hiệu quả mà không gây báo động cho những kẻ săn mồi khác trong rừng, chẳng hạn như cú mèo hay các loài chim săn mồi khác.
Tiếng kêu ám ảnh gọi bạn tình và đánh dấu lãnh thổ
Tiếng kêu của cú muỗi tai lớn là một âm thanh sâu lắng, ám ảnh, thường vang vọng khắp khu rừng vào lúc chạng vạng và bình minh. Tiếng kêu đặc trưng này bao gồm một tiếng "tsiik" sắc nét, sau đó là một khoảng lặng ngắn và kết thúc bằng một tiếng kêu dài hơn, giống như tiếng huýt sáo.
Cú muỗi tai lớn dựa vào những âm thanh đặc biệt này để duy trì nòi giống. Chim đực thường sử dụng tiếng kêu của mình để đánh dấu lãnh thổ, thu hút bạn tình hoặc cảnh báo những con khác về mối nguy hiểm tiềm tàng.
Sự tồn tại của chim cú muỗi tai lớn là một minh chứng cho sự đa dạng và kỳ diệu của thế giới tự nhiên. Loài chim "rồng con" này, với vẻ ngoài độc đáo, tập tính ngụy trang bậc thầy và cách sinh sản khác biệt, chắc chắn sẽ còn là đề tài nghiên cứu hấp dẫn cho các nhà khoa học trong tương lai.
