
Các chuyên gia tình cờ phát hiện ra một nhà máy 125.000 năm tuổi. Ảnh minh họa: Andriy Onufriyenko - Getty Images
Tàn tích từ thời kỳ gian băng hé lộ tổ chức sản xuất tinh vi
Dù dây chuyền lắp ráp thường được cho là do Henry Ford khởi xướng vào năm 1913, một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances cho thấy con người đã hiểu rõ thực hành sản xuất hàng loạt từ rất lâu trước đó.
Cụ thể, người Neanderthal – họ hàng xa của chúng ta – đã vận hành các "nhà máy mỡ" để chiết xuất tủy xương làm nguồn thực phẩm cách đây khoảng 125.000 năm.
Nghiên cứu mới đây của Đại học Leiden (Hà Lan) bổ sung cho hàng thập kỷ nghiên cứu trước đó tại địa điểm khảo cổ Neumark-Nord gần Leipzig, Đức.
Khoảng 125.000 năm trước, Trái Đất trải qua một thời kỳ gian băng với thời tiết tương tự khí hậu ngày nay. Các nghiên cứu trước đây tại Neumark-Nord cho thấy người Neanderthal đã săn bắt và xẻ thịt voi ngà thẳng trong khu vực.
Theo thông cáo báo chí từ Đại học Leiden, cũng có bằng chứng về việc sử dụng thực vật tại khu vực này, dù chúng hiếm khi được bảo tồn.
Ngoài ra, các nghiên cứu trước đây còn tìm thấy bằng chứng cư dân nơi đây đã sử dụng lửa để quản lý thảm thực vật. Điều này cho thấy, từ lâu người Neanderthal đã bị đánh giá thấp, và nghiên cứu mới này càng củng cố nhận định đó.

Người Neanderthal, họ hàng tuyệt chủng gần nhất của người hiện đại, đã chiết xuất mỡ và tủy xương từ xương động vật cách đây 125.000 năm tại nơi hiện là Đức. Ảnh: imageBROKER.com.
Chế biến mỡ động vật theo phương pháp tối ưu hóa năng lượng
Trong đợt khai quật gần đây, các nhà khảo cổ phát hiện người Neanderthal đã cố ý chọn vị trí ven hồ để xử lý xương của ít nhất 172 loài động vật có vú, bao gồm hươu, ngựa và bò rừng aurochs (một loài bò đã tuyệt chủng).
Theo nghiên cứu, cư dân tại địa điểm này không chỉ đập vỡ xương của các loài động vật có vú lớn để lấy tủy, mà họ còn nghiền xương thành hàng nghìn mảnh nhỏ rồi đun nóng với nước để chiết xuất mỡ xương giàu calo.

Đầu tiên, người Neanderthal nghiền nát xương để chiết xuất tủy và sau đó cắt chúng thành từng mảnh nhỏ để dễ chế biến. Ảnh: Kindler, LEIZA-Monrepos
Những phát hiện này đã đẩy niên đại ước tính của hoạt động thu thập tài nguyên tiên tiến sớm hơn hàng nghìn năm so với suy nghĩ trước đây.
"Đây là một quá trình chuyên sâu, có tổ chức và mang tính chiến lược," tác giả chính của nghiên cứu, Lutz Kindler, cho biết trong thông cáo báo chí.
Theo tác giả trên, người Neanderthal rõ ràng đã quản lý tài nguyên một cách chính xác – lên kế hoạch săn bắn, vận chuyển xác động vật và chế biến mỡ tại một khu vực chuyên biệt.
Họ hiểu cả giá trị dinh dưỡng của mỡ và cách tiếp cận nó một cách hiệu quả – rất có thể bao gồm việc cất giữ các bộ phận xác động vật tại những địa điểm nhất định trong cảnh quan để sau này vận chuyển về và sử dụng tại địa điểm chế biến mỡ.
Các chuyên gia tin rằng người Neanderthal hiểu rõ rằng có một "ngưỡng mỡ" nhất định mà họ phải đạt được để quá trình đập xương (theo nghĩa đen là nghiền nát xương) trở nên đáng giá.
Các tác giả của bài báo nhấn mạnh số lượng lớn các loài động vật ăn cỏ mà người Neanderthal tại Neumark-Nord hẳn đã săn bắt, giải thích rằng "họ hàng" của chúng ta có khả năng lên kế hoạch trước và sử dụng môi trường một cách hiệu quả.
Nghiên cứu sâu rộng này khả thi là do không chỉ một địa điểm được bảo tồn mà là toàn bộ một cảnh quan, theo các tác giả của nghiên cứu.