Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết, vừa tiếp nhận hai bệnh nhân nam nhiễm liên cầu khuẩn lợn (Streptococcus suis) với biểu hiện viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết kèm biến chứng nặng, mất thính lực vĩnh viễn, một trong những di chứng phổ biến và không thể hồi phục của bệnh.
Ca thứ nhất, bệnh nhân N.V.P (62 tuổi, trú tại Bắc Ninh), có thói quen thường xuyên ăn tiết canh, nem làm từ thịt lợn sống và sống trong gia đình có chăn nuôi lợn. Khoảng 10 ngày trước khi nhập viện, ông bắt đầu sốt cao 39–40°C, đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn.
Ban đầu, ông tự điều trị bằng truyền dịch tại nhà nhưng chỉ giảm triệu chứng tạm thời. Sau đó, tình trạng sốt và đau đầu tái phát, dai dẳng khiến ông phải vào viện, rồi được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương với chẩn đoán viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do liên cầu khuẩn lợn.
ThS.BS Trần Văn Long – Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp cho biết, khi nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng kích thích, vật vã, sốt cao từng cơn, cứng gáy, buồn nôn các dấu hiệu điển hình của viêm màng não. Sang ngày điều trị thứ hai, bệnh nhân mất thính lực hoàn toàn, kèm theo biểu hiện xung huyết da và niêm mạc.
Kết quả cấy dịch não tủy cho thấy dương tính với Streptococcus suis. Ngoài ra, bệnh nhân còn xuất hiện tổn thương Herpes vùng môi, một dấu hiệu của tình trạng suy giảm miễn dịch do nhiễm trùng nặng. Sau 12 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân dần cải thiện, hết sốt, dịch não tủy trở lại trong, các chỉ số nhiễm trùng ổn định. Tuy nhiên, thính lực chưa phục hồi.
Bác sĩ đang thăm khám lại sức khoẻ cho bệnh nhân (Ảnh:BVCC).
Ca thứ hai là bệnh nhân L.V.N (54 tuổi, trú tại Lào Cai) có tiền sử ăn lòng lợn, tiết canh khoảng một tuần trước khi khởi phát bệnh. Sau đó, ông xuất hiện sốt cao, rét run, đau đầu, được điều trị tại bệnh viện địa phương với chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do liên cầu khuẩn lợn.
Tuy nhiên, tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tiếp tục sốt cao, đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn, ù tai, cứng gáy, kèm viêm phổi nên được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
BS Lê Văn Thiệu – Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp cho biết, kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân có các chỉ số nhiễm trùng tăng mạnh như bạch cầu tăng gấp đôi giới hạn bình thường, chỉ số CRP (dấu ấn viêm) cao gấp 10 lần, tế bào trong dịch não tủy tăng tới 1.370 tế bào/mm³, protein trong dịch não tủy tăng gấp 6 lần, glucose giảm sâu chỉ còn 0,54 mmol/L gần mức kiệt đường, bạch cầu trung tính chiếm tới 93%.
Nhuộm soi dịch não tủy phát hiện cầu khuẩn Gram dương, điển hình của liên cầu lợn. Bệnh nhân được chẩn đoán viêm màng não do Streptococcus suis kèm theo tổn thương dây thần kinh thính giác, dẫn tới mất thính lực dẫn truyền, tình trạng âm thanh không thể truyền đến não, nguy cơ mất thính lực vĩnh viễn.
"Viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết là hai biểu hiện điển hình khi con người nhiễm liên cầu khuẩn lợn. Trong đó, mất thính lực là biến chứng phổ biến nhất và không thể hồi phục nếu tổn thương dây thần kinh đã xảy ra. Nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm, bệnh có thể tiến triển nhanh, gây sốc nhiễm khuẩn, suy đa cơ quan và tử vong",bác sĩ Thiệu phân tích.
Bác sĩ Lê Văn Thiệu cảnh báo, liên cầu khuẩn lợn ở người là bệnh truyền nhiễm cấp tính, diễn tiến rất nhanh.
Trường hợp nhẹ có thể chỉ là nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi nhưng nếu nặng sẽ chuyển sang viêm màng não, mất thính lực, nguy cơ tử vong cao. Đặc biệt, bệnh chưa có vaccine phòng ngừa.
Vì vậy, phòng bệnh là biện pháp quan trọng nhất. Người dân cần tuyệt đối không ăn tiết canh, nem chua chưa đủ độ lên men, thịt lợn tái, sống, chưa nấu chín kỹ hoặc các sản phẩm chế biến không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời, không giết mổ, chế biến lợn bệnh hoặc nghi mắc bệnh nếu không có đồ bảo hộ lao động.
Khi có các dấu hiệu nghi ngờ như sốt cao, đau đầu, ù tai, buồn nôn, nôn, cứng gáy, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị sớm, tránh biến chứng nguy hiểm.
"Dù Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã nhiều lần phát đi cảnh báo về căn bệnh này, nhưng thực tế cho thấy thói quen ăn uống không an toàn vẫn rất phổ biến trong cộng đồng. Điều đó khiến nguy cơ nhiễm liên cầu khuẩn lợn vẫn luôn hiện hữu, đe dọa sức khỏe và tính mạng người dân", bác sĩ Thiệu nhấn mạnh.
